台語心世界 Tâi-gú Sim Sè-kài

Goá pat sī 5% hit tīn--ê

Sui-jiân í-keng lio̍h-á ū sim-lí chún-pī, m̄-koh tāi-chì hiông-hiông hoat-seng ê sî, iáu-sī kám-kak sim-thâu loān-hun-hun. Goá tih siūⁿ, bī-lâi saⁿ kò ge̍h sī m̄ sī ē chhin-chhiūⁿ chiàn-cheng kāng-khoán?
Nn̄g tang chêng tú-á oāⁿ thâu-lō͘ lâi-kàu chia, ū chi̍t-pái chū-ngó͘ kài-siāu: “Ta̍k-ke hó, goá sī sin lâi ê lāu-su, seng-oa̍h siōng iáu-koh phah-piàⁿ tih sek-èng. Gún tau lî chiâ ti̍t-soàⁿ kū-lî tāi-iok sī 100 khí-lò͘, tiong-ng hō͘ toā-soaⁿ cha̍h--leh, nā sái-chhia poâⁿ --kè-lâi, chha-put-to 200 goā khí-lò͘, m̄-koh goá pêng-siông-sî sī chē hoé-chhia óng-hoê, chi̍t choā liōng-kî-iok 400 khí-lò͘. "
Sui-bóng ūi-tō͘ sio-kâng, chóng-sī hō͘ Tiong-iong-soaⁿ-me̍h hun--khui ê nn̄g pêng, ū chám-jiân-á bô kâng ê khì-hāu, kéng-tì,
Kah khong-khì.
Ū-sî-á khoàⁿ-tio̍h hn̄g-hn̄g ê soaⁿ, lia̍h-choè hiâ sī sai pêng, theng --chi̍t-khùn-á, chiah hoat-kak tang-sî--á sī ka-kī ê chō-piau chhò-loān. Tī chiâ bô-hoat-tō͘ khoàⁿ-tio̍h 17 mî toā-toā ê ge̍h-niû ùi hái-té phû--chhut-lâi ê kéng-tì, bô-hoat-tō͘ phah-khui thang-á-mn̂g tō khoàⁿ-tio̍h Thài-pêng-iûⁿ. Goá sī in-ūi oāⁿ thâu-lō͘ chiah soá lâi se-pō͘ to͘-chhī ê hui chū-goān î-bîn, chi̍t hòng-ká tō kín lī-khui hiâ, tńg kàu Hoa-liân tō kám-kak tit-tio̍h tháu-pàng, ē-tàng toā-chhùi chhoán-khùi. M̄-koh A-lêng kóng I ka-kī chi̍t ê lâng chhoā nn̄g ê gín-á, ap-le̍k chiâⁿ toā, goá soah ka-kī tī goā-kháu siau-iâu. I it-ti̍t chek-ke̍k beh sin-chhéng tiàu-tōng lâi Tâi-tiong,sui-jiân chai-iáⁿ ki-hoē bô toā. Só͘-í hiông-hiông tiàu sêng-kong, kui-ke-kháu-á beh ùi Hoa-liân poaⁿ lâi Tâi-tiong ê sî, goá chi̍t-sî-kan soah hiông-hiông hun boē chheng-chhó tàu-toé sī tih bîn-bāng iah sī chin-chiàⁿ hoat-seng ah. Khak-tēng tiàu sêng-kong hit kang khai-sí, goá ū saⁿ kò ge̍h ê sî-kan, ài kā poaⁿ-chhù só͘-ū ê tāi-chì chhui-pâi hō͘ hó-sè.
# # #
Tī Tâi-tiong. Soà--lo̍h-lâi gún ài chhē kui-ke-kháu-á ē-tàng toà --lo̍h-lâi ê chhù. La̍k-ge̍h-thiⁿ chhiah-iām ê ji̍t-thâu ē, A-lêng kah goá ùi goá ho̍k-bū ê ha̍k-hāu iân-lō͘ kiâⁿ ǹg i bī-lâi beh ho̍k-bū ê ha̍k-hāu, piān-nā khoàⁿ ū khah kah-ì ê toā-lâu, tō ji̍p-khì kā koán-lí-oân mn̄g kóng chiâ kám ū chhù beh sè--lâng, chái-khí koán-lí-oân chiah kā gún kóng bô, ē-po͘ tiong-lâng chhoā gún khì kâng chi̍t-tòng toā-lâu khoàⁿ-chhù, koán-lí-oân tìⁿ choè m̄-pat khoàⁿ kè gún. Koh ū chi̍t kái, tiong-lâng kā gún kóng, koân lâu sī-iá kài hó, goan khiā khì thang-á piⁿ, chi̍t khoàⁿ--chhut-khì, lóng sī pa̍t-lâng-tau ê chhù-téng, goân-lâi sī-iá kài hó tō sī chit ê ì-sù. Kùi--ê kàu khah sio̍k ê, toā keng--ê kàu khah soè keng--ê, khah sin--ê kàu chiok kū--ê, hó thêng-chhia--ê kàu chiok phái thêng-chhia--ê, koân lâu-chân--ê ê kàu kē lâu-chân--ê, ka-khū chiâu-chn̂g--ê kàu bô ka-khū--ê … saⁿ kang lāi khoàⁿ 10 kúi keng chhù, khó-lū gín-á ē-tàng hong-piān lī-iōng gún ha̍k-hāu ê chu-goân, āu--lâi sè tī gún ha̍k-hāu piⁿ--á, khah sin--ê, chiok phái thêng-chhia--ê, kē lâu-chân--ê, bô sím-mi̍h ka-khū--ê. Koh ū gín-á ài choán-ha̍k, khà tiān-oē khì hū-kīn ê kok-tiong, kóng beh sin-chhéng choán-ha̍k, kàu-bū-chhù kóng í-keng moá-gia̍h ah, boē-tàng choán. Goá hó-chhùi kā kóng, m̄-koh goá tú-á chiah khà tiān-oē mn̄g hāu-tiúⁿ, hāu-tiúⁿ piáu-sī chin hoan-gêng …, “O͘h! Án-ne o͘h! Goá liâm-mi chhiâu khoàⁿ-māi. " Kè bô poàⁿ tiám-cheng, khak-tēng choán ū sêng.
# # #
Tī Hoa-liân. In-ūi sè ê chhù bô ka-khū, só͘-í pún-chiâⁿ beh sàng--lâng ê ka-khū chit-má ài lâu leh ka-kī iōng. Khai-sí khì toā-boē-tiûⁿ khioh siuⁿ-á, m̍n̍gh-kiāⁿ chi̍t siuⁿ chi̍t siuⁿ kā toé--khí-lâi, chu sī siōng hùi-khì ê, beh phiaⁿ-tiāu si̍t-chāi m̄-kam, nā chah--kè-khì koh hoan-ló bô-tè tún, saⁿ kéng sì kéng, toé pah goā siuⁿ ê chu --khí-lâi, chhun--ê liōng-kî-iok ū 20 siuⁿ ê gia̍h tō sàng--lâng iah-sī hoê-siu. Chu ū-iáⁿ sī tha̍k-chu-lâng ê kê, ná chéng-lí sī ná tih oàn-thàn, chu boé hiah-nī choē beh chhòng siàⁿ, sui-jiân goá chai-iáⁿ ta̍k pái khì chu-tiàm khoàⁿ-tio̍h chhù-bī ê chu chhiu tō ngiau-ngiau. Chu khah chhìn-chhái bô-iàu-kín, oáⁿ-poâⁿ tō ài iōng choá chi̍t teh chi̍t teh pau hō͘ hó-sè siuⁿ-á lāi ê phāng mā ài kā seh hō͘ ba̍t, siuⁿ-á hong--khí-lâi liáu-āu, téng-bīn oē chi̍t teh phoà--khì ê po-lê poe-á, koh siá "sió-sim poaⁿ-ūn". Sok-ka tû-á lāi-toé chiⁿ saⁿ, liáu-āu iōng thè-phù kho͘ chi̍t lìn, thih-kè-á kah cho͘-ha̍p chu-tû lóng kā thiah-khui, sûi ê sûi ê pian-hō, chiah boē kàu sî-chūn tàu boē khí--lâi. Saⁿ, sì lé-pài tō án-ne kè-khì, ta̍k-kang lóng chéng-lí kah oai-io, goá khoàⁿ ē chhut gín-á mā siān-tàu-tàu, ūi-tio̍h beh kó͘-lē in, goá kā in kóng, nā khah chá chéng-lí, lán lî-khui Hoa-liân chìn-chêng ē-tàng poah chi̍t kang khì hái-iûⁿ kong-hn̂g sńg --chi̍t-ē. Khó-sioh chit-ê iok-sok kàu-bé pēng bô si̍t-hiān, kan-na tī lī-khui Hoa-liân chêng nn̄g kang ê àm-thâu-á, chhoā gín-á khì hái-piⁿ koh khoàⁿ chi̍t-pái Thài-pêng-iûⁿ ê bīn-iông, chit-ê in chū soè-hàn khoàⁿ tō chiâⁿ koàn-sì ê keng-tì. Siūⁿ-khí kè-khì nn̄g tang, in-ūi chin kiaⁿ tō beh poaⁿ lī-khui chiâ, kiàn-nā lé-pài ē-po͘ thin-khì boē bái, tō chio gín-á khiâ khóng-bêng-chhia iân hái-piⁿ ê chū-hêng-chhia-tō khiâ khì Chhit-chhiⁿ-thâm, khì khoàⁿ hî-chhī-tiûⁿ tú-á lia̍h--khí-lâi ê toā bé hî, khì chhâ-hî phok-bu̍t-koán chhì-chia̍h sì-siù-á. Chit toāⁿ lō͘, mā sī goá iáu tī Hoa-liân kà-chu ê sî, siōng-pan thiau-kang khau--kè-lâi ê lō͘, ū-sî sī sái-chhia, ū-sî sī khiâ khóng-bêng-chhia, tī Chhit-chhiⁿ-thâm ê kóng-tiûⁿ thêng cha̍p hun-cheng, khoàⁿ toā-hái, the̍h pit-kì phō͘-á chhut--lâi kā kin-á-ji̍t ài choè ê khang-khè tiâu-lia̍t --lo̍h-lâi, toā-chhùi chhoán-khùi liáu-āu, chiah chún-pī ji̍p-khì ha̍k-hāu.
# # #
Chhiáⁿ poaⁿ-chhù kong-si lâi kó͘-kè, iok-tēng lâi poaⁿ-chhù ê sî-kan, lóng-chóng ài saⁿ tâi tho͘-lá-khù, só͘-ū bô sàng--lâng, bô tàn-tiāu ê m̍n̍gh-kiāⁿ, lóng ài choè-chi̍t-pái pha kè Tiong-iong-soaⁿ-me̍h khì Tâi-tiong. Poaⁿ-chhù hit chi̍t-ji̍t, tho͘-lá-khù sái kàu mn̂g-kháu ê sî, gún ê m̍n̍gh-kiāⁿ iáu-bē long-chóng khoán hó. Sai-hū kha-chhiú chin mé, chi̍t hāng chi̍t hāng it-ti̍t poaⁿ chhut-khì, chhong-pōng chi-kan boē hù kau-tài, ū ê toé choè chi̍t siuⁿ beh tàn-hìⁿ-sak ê m̍n̍gh-kiāⁿ tō án-ne hőng chài khì Tâi-tiong. Sai-hū kā goá kóng, sì-sì-kak-kak ê m̍n̍gh-kiāⁿ lóng bô būn-toê, siōng phái thia̍p--ê sī nńg--ê koh bô sì-kak ê, chhin-chhiūⁿ tiān-hong kah khóng-bêng-chhia. Chit-siaⁿ phái thì-thâu--ah, in-ūi gún tau sì ê lâng ū poeh tâi khóng-bêng-chhia, tiān-hong ū cha̍p ki. Khò-sè chhù-keng toā-keng boé m̍n̍gh-kiāⁿ bô tih khó-lū, chit-má ài choè koat-tēng, chí-hó lâu nn̄g tâi khóng-bêng-chhia, āu-ji̍t chiah tńg-lâi chhú-lí, kià hé-chhia hè-ūn khì Tâi-tiong. Tho͘-lá-khù m̍n̍gh-kiāⁿ tha̍h kah koân-koân, chi̍t chhia tha̍h moá liáu-āu koh oāⁿ lēng-goā chi̍t chhia, tha̍h hó liáu-āu, sì tiám-cheng tō án-ne kè-khì ah. Sai-hū kóng, in seng tńg-khì koh kā m̍n̍gh-kiāⁿ thia̍p hō͘ khah hó-sè, hioh-khùn --chi̍t-ē, soé sin-khu, àm-tǹg chia̍h-pá liáu-āu, tō beh sái Tiong-hûiⁿ kè-khì, iok bîn-á-chài la̍k tiám kàu. Goá hoan-thâu khoàⁿ khang-khang ê chhù, kè-khì 16 tang keng-êng ê ka-hn̂g, tō kàu kin-á-ji̍t ûi-chí. Hoan-hù gín-á hip-siòng ê sî ài ū chhiò-bīn, kā chit chi̍t kó-ge̍h khoán m̍n̍gh-kiāⁿ ê kan-khó͘ pang boē-kì, siūⁿ lán chìn-chêng tī chiâ só͘-ū bí-hó ê kì-tî, chún-pī beh ngiâ-chih sin ê seng-oa̍h. Goá thâu-khak lāi-toé phû chhut chiâⁿ choē hêng-iáⁿ, chi̍t ê lâng chē hé-chhia lâi chiâ ín thâu-lō͘; lé-pài sî chi̍t-keng chi̍t-keng kok-hāu lòng ji̍p-khì mn̄g in kám ū beh chhē lāu-su, kàu A-lêng sūn-lī tiàu --kè-lâi; kiông-lia̍t hong-thai lâi bô siáⁿ káⁿ khùn, tī thàu-chá 4 tiám goā keng-le̍k tio̍h hong-thai tiong-sim keng-kè, té-chiām ê kè-têng bô hong bô iô, kan-na khoàⁿ-tio̍h sih-nah; ūi-tio̍h beh hō͘ 3 hè ê A-hông koan-chhat súi-koe, thiàu lo̍h-khì pí lâng khah koân ê lō͘-piⁿ âm-khang khì lia̍h, soah hiám-hiám-á peh boē chhut--lâi; àm-sî ùi Tâi-tang sái-chhia tńg--lâi ê tiong-tô͘, khoàⁿ-tio̍h Thài-pêng-iûⁿ ge̍h-niû phû-kng ê kám-tōng; gín-á hì-iām toà īⁿ, ji̍p-khì kò͘ gín-á chêng kín chông khì ha̍k-hāu chioh toā phō͘ ê chu ji̍p-khì tha̍k; khì Tâi-pak khó phok-sū-pan chu-keh-khó chêng kúi kang, Lêng-ông hong-thai kā toā phìⁿ po-lê chhe phoà, boē-hù siu-lí, seng iōng hái-pò-choá kô͘ --khí-lâi tō chhóng-chhóng-pōng-pōng koáⁿ khì Tâi-pak; phok-sū lūn-bûn siá boē chhut--lâi ê sî, cháu-khì pò-miâ 300K, 19 tiám-cheng lāi óng-hoê Lí-hî-thâm kah Lo̍k-iá, tńg--lâi sûi sán 3 kong-kun, ūi-tio̍h khèng-chiok A-hông kok-hāu pit-gia̍p, kah I iōng 5 kang ê sî-kan khoân Hoa-tang; …
Chin-chiàⁿ ài lī-khui ah. Àm-thâu-á kā chhun--ê sûi-sin ê m̍n̍gh-kiāⁿ khoán hó chiūⁿ-chhia, chin-chiàⁿ ài lī-khui ah. Kiaⁿ bó͘-kiáⁿ ē hîn-chhia, só͘-í kiâⁿ So͘-hoa chiap ko-sok-lō͘ khì Tâi-tiong. Chit toāⁿ sî-kan ūi-tio̍h poaⁿ-chhù, sin-thé kah cheng-sîn lóng chin phî-lô, m̄-káⁿ koáⁿ-lō͘, iân-lō͘ sái iân-lō͘ hioh-khùn. Kàu Tâi-tiong sè-chhù ê só͘-chāi, í-keng poàⁿ-mî chi̍t-tiám-poàⁿ, pho͘ hó chiām-sî ê bîn-chhn̂g, seng hō͘ gín-á khùn, kā chhia-téng ê m̍n̍gh-kiāⁿ poaⁿ--khí-lâi, kan-tan chéng-lí--chi̍t-ē, í-keng saⁿ tiám ah.
# # #
Thàu-chá 5 tiám kín khí-chhn̂g, kan-tan chia̍h chi̍t-ē m̍n̍gh-kiāⁿ, tih-beh 6 tiám ê sî, tho͘-lá-khù tō kàu-ui ah. Lo̍h-hè ê sî, sok-tō͘ pí cha-hng tha̍h-hè ê sî ke chiok kín, khó-lêng sī tha̍h-hè ê sî ài siūⁿ khoàⁿ beh án-noá tha̍h khah hó-sè, m̍n̍gh-kiāⁿ poaⁿ--khí-lâi ê sî, chi̍t khai-sí koh ū hoat-tō͘ kā sai-hū hoan-hù kóng che ài khǹg tó-ūi he ài khǹg tó-ūi, kè bô goā-kú, í-keng boē-hù in poaⁿ khí-lâi ê sok-tō͘, chí-hó kù-chāi I khì. 3 tiám-cheng liáu-āu poaⁿ hó ah. Kā sai-hū pò ài án-noá kiâⁿ ē-tàng chiap tio̍h tńg-khì Hoa-liân ê lō͘, tńg kàu chhù, hoat-hiān liân ke-lō͘ to ū khùn-lân. 1 kang āu, chhù-lāi ē-tàng kè-lō͘. 3 kang āu, thih-kè-á kah cho͘-ha̍p chu-tû lóng cho͘ hó, chhāi tī piah-piⁿ, m̍n̍gh-kiāⁿ khǹg moá-moá, khah pin ê toā-hāng mi̍h, seh tī kè-á tû-á āu-piah ê phāng. 7 kang āu, seng-oa̍h í-keng khah chèng-siông ah, sui-jiân chi̍t-poàⁿ í-siōng ê siuⁿ-á iáu-bē thiah-khui. Goá kā chi̍t-koá chu-tû poaⁿ khì gián-kiù-sek, tha̍h kah kiông-beh tú-tio̍h thian-pông, án-ne chiah ē-tàng poaⁿ khah choē ê chu khì hiâ khǹg. 30 kang āu, m̍n̍gh-kiāⁿ chéng-lí kah chha-put-to ah, sui-jiân chiâⁿ choē mi̍ngh-kiāⁿ chhē bô siáⁿ ū, khǹg ê ūi lóng bô-kâng ah. Bó͘-kiáⁿ lóng khai-ha̍k ah, phah-piàⁿ sek-èng sin ê tong-o̍h, sin ê tong-sū. Bīn-chheh téng-bīn, nā khoàⁿ-tio̍h pêng-iú thê-khí Hoa-liân ê chióng-chióng, goá ē chin hoaⁿ-hí lâi lâu-oē, kā kóng : 1 kó-ge̍h chêng, goá iáu-sī Hoa-liân-lâng. Āu--lâi pìⁿ-choè : 3 kó-ge̍h chêng, goá iáu-koh toà tī chia. Koh āu--lâi, kám-kak lī hiâ jú-lâi-jú hn̄g, soah bô siáⁿ káⁿ lâu-oē ah, chhun chhi̍h chán. Sè chhù ê só͘-chai chhia-ūi phái thêng, só͘-í chiām-sî kā chhia thêng tī ha̍k-hāu. In-ūi kiaⁿ bô tè thêng-chhia, pêng-siông-sî nā chia̍h-pn̄g, tō chhē kiâⁿ-ló͘ ē kàu ê só͘-chai chia̍h. A-lêng lâi chiâ liáu-āu tō khah m̄-káⁿ sái-chhia, chìn-chêng tī Hoa-liân, chí-iàu khoàⁿ-tio̍h soaⁿ iah-sī hái, tō chai-iáⁿ hong-hiòng, chit-má bô chit-khoán lō͘-phiau thang-hó àn-nāi.
# # #
Goá kám-kak ē chhut gín-á lâi chiâ liáu-āu, sim-chêng ū khah kín-tiuⁿ. Chìn-chêng tī Hoa-liân tha̍k kok-tiong ê sî, ē-po͘ lóng sī 5 tiám-poàⁿ chó-iū tńg kàu chhù, ū chi̍t-pái thê-chá 20 hun-cheng kàu chhù, A-lêng mn̄g i sī án-noá thê-chá tńg-lâi, i kóng in-ūi lo̍h-hō͘, chiáu-á lóng bih --khí-lâi, só͘-í thê-chá, hit-chūn gún chiah chai-iáⁿ, pàng-o̍h ê sî, A-hông ē ka-kī poah 20 hun-cheng tī Bí-lūn-khoe chhut-hái-kháu choè chū-jiân koan-chhat. Goá siūⁿ, to͘-chhī khó-lêng mā ū chi̍t-koá koan-chhat ê ki-hoē, kè bô goā-kú, gún hoat-hiān sè ê chhù hū-kūn ê Mûi-chhoan toā pâi-chúi-kau, àm-thâu-á ê sî ū bi̍t-pô pe--chhut-lâi, A-hông khoàⁿ chi̍t-piàn liáu-āu, bô koh thê-khí siūⁿ-beh khoàⁿ, goá siūⁿ sī in-ūi chhàu-chúi-kau-á ê bī si̍t-chāi bô-hoat-tō͘ hō͘ lâng ū chhù-bī. A-chhái khai-sí siá phoe kah chìn-chêng Hoa-liân ê kok-hāu tông-o̍h liân-lo̍k, 1 lé-pài siá kúi lō tiuⁿ. Tú lâi poàⁿ kó-ge̍h ê sî, goá mn̄g i tùi Tâi-tiong ū sím-mih kám-kak, i kóng : Chhia ū-kàu choē ! Ū-iáⁿ lah, m̄-nā chhia ū-kàu choē, kî-si̍t, goá ta̍k-kang lóng ē khoàⁿ-tio̍h bô chun-siú kau-thong kui-chek ê chhia, tú-á piàn âng-teng, paⁿ 1 siaⁿ, ka-sok chhiong--kè-khì, mā ū chin-choē o͘-tó͘-bái, âng-teng thêng--lo̍h-lâi, khoàⁿ lēng-goā hit hiòng bô chhia, pû--chi̍t-ē tō chhiong--kè-khì, chhiⁿ-teng kiâⁿ pan-bé-soàⁿ ê sî, chi̍t-koá chiàⁿ-oat ê chhia mā bô beh niū lâng. A-lêng kám-kak chóng-sǹg ē-tàng kā tāng-tàⁿ pàng--lo̍h-lâi, i kóng chi̍t-ê lâng ka-kī chhoā gín-á ê ap-le̍k si̍t-chāi chiâⁿ toā. Chi̍t-ke thoân-îⁿ ê kám-kak khak-si̍t chin hó, goá mā bián koh ta̍k lé-pài tēng chiok oh tēng ê hé-chhia-phiò óng-hoê Tâi-tiong kah Hoa-liân. Chóng-sī i ê sin ha̍k-hāu tng tih kiám pan, bô goā-kú tō ē pìⁿ-choè chhiau-gia̍h ê kàu-su, kè-siok chhē sin ha̍k-hāu. 10 kúi tang chêng, tāi-choan hāu-īⁿ it-ti̍t cheng-ka, goá èng-kai sī siū-ek-chiá, khì Hoa-liân ê tē-sì tang chhē tio̍h goá tī Hoa-liân ê tē-gō͘ ê thâu-lō͘, ki-su̍t ha̍k-īⁿ ê kàu-chit, hit-chūn hāu-tiúⁿ kā gún kóng, kū-nî ê chhut-seng jîn-kháu, í-keng pí tāi-choan hāu-īⁿ chi̍t-tang chio ê ha̍k-seng khah chió, 18 tang lín ē biān-lîm gûi-ki. Bô gî-gō͘ kan-na 10 tang, ha̍k-hāu ê ha̍k-seng-sò͘ kàng kàu chhun siōng choē ha̍k-seng ê sî ê sì-siâⁿ í-hā, chí-hó soán-te̍k lī-khui Hoa-liân, pìⁿ-choè siū-hāi-chiá. Chóng-sī jîn-seng tú-tio̍h ài tńg-oan, jî-chhiáⁿ m̄-chai beh oan khì tó-ūi ê sî, mā chí-hó siong-sìn thiⁿ-kong-peh ē kā lán ín-chhoā kàu khah hó ê kiat-kó.
# # #
Goá siūⁿ-beh kái-piàn gín-á ê sim-chêng, iok chi̍t-ê lé-pài ê chái-khí 6 tiám, thàn bô sím-mih chhia ê sî, kui-ke kháu-á khiâ khóng-bêng-chhia kā chū-hêng-chhia-tō khau chi̍t-lìn. Khiâ tńg-lâi liáu-āu, A-hông kā goá kóng, lō͘ hiah-nī bái, ná ē kiò chū-hêng chhia-tō, chi̍t-tiám-á to bô siūⁿ-beh koh khiâ. Goá bô sí-sim, koh chhē 1 kang lé-pài, sái-chhia ùi Tiong-káng-lō͘ ti̍t-ti̍t khì, khì kàu Tâi-tiong-káng, koh óng pak khì Ko-bi̍t sip-toē khì khoàⁿ hái. Tńg-lâi liáu-āu, in kóng hái ê sek-tì bô kāng-khoán. Kì-si̍t goá mā án-ne jīn-ûi. Āu--lâi goá hòng-khì ah. Goá khì chhē tio̍h chi̍t tiuⁿ Thài-pêng-iûⁿ si-koa-choeh ê hái-pò, kā tah tī gián-kiù-sek lāi-toé, hái-pò ê poē-kéng sī Thài-pêng-iûⁿ, ū-iáⁿ sī Thài-pêng-iûⁿ ê sek-tì. Tng ū chi̍t pái, A-hông kā gún kóng, i hoat-hiān in pan chin-choē tông-o̍h kéng-jiân tùi tāi-chū-jiân hiah-nī bô khài-liām, Goá kā kóng, só͘-í lín ài kám-un lín soè-hàn ê sî-chūn, ū ki-hoē toà tī Hoa-liân, ū ki-hoē khoàⁿ chhân-kap-á, khì pò͘ tiū-á, khì bán sng-sûi, khì khoàⁿ Thài-pêng-iûⁿ, khì khiâ khóng-bêng-chhia khoàⁿ chiáu-á, khì bán tha-má-tò, hō͘ lín ê seng-oa̍h pí lín ê tông-o̍h ke chiok hong-hù. Goá soà lo̍h-khì kóng, Tâi-oân lóng-chóng 2300 bān lâng, kî-tiong, tang-pō͘ ê Gî-lân, Hoa-liân kah Tâi-tang ka --khí-lâi ū chi̍t-pah cha̍p kúi bān lâng, sǹg-sǹg--leh chha-put-to 5%, lín khoàⁿ, hiah-nī khoah ê só͘-chai, kan-na toà 5% ê lâng, lán koh pat sī 5% hit-tīn ê, lín ē-sái kā hit-chūn ê kì-tî khǹg tī sim-lāi, chit-má lín khah toā-hàn ah, lâi-kàu se-pō͘, kah 95% ê lâng seng-oa̍h, kēng-cheng, kám-siū khah chin-si̍t ê Tâi-oân. Sui-jiân sī kā gín-á kó͘-lē, chóng-sī kóng soah liáu-āu, soah lio̍h-á kám-kak-tio̍h chi̍t-si-á ê ûi-hām. 16 tang chêng, saⁿh-tio̍h Hoa-liân ê toā-soaⁿ toā-hái, hòng-khì Tâi-pak kong-bū jîn-oân ê thâu-lō͘, tián-khui chi̍t-toāⁿ goá sìⁿ-miā tiong bô siáⁿ ún-tēng m̄-koh cheng-chhái chhì-kek ê seng-oa̍h, chit-má ūi-tio̍h thâu-lō͘, soah pit-su ài hòng-khì tong-chhoe-sî ê kian-chhî, lī-khui kiàn-li̍p 16 tang ê ka-hn̂g. Chóng-sī goá ē-kì--tit, tī goá sìⁿ-miā khah cheng-hoâ ê sî-chūn, goá pat sī 5% hit-tīn --ê.

Puann lâi Tâi-tiong ê tē it tang, sin-thé kiám-tsa, hing-khám ū tsiò tiān-kong, kiám-tsa pò-kò kóng, hì-pōo oo-oo bô tshing-khì, koh ài tsìn-tsi̍t-pōo tui-tsong (guá bô teh tsia̍h-hun). Āu--lâi guá khì pīnn-īnn, kā i-sing kóng guá lâi khuànn-tsín ê guân-in, sīn-suà kā mn̄g kóng, guá sī ùi Hua-liân puann --lâi ê, sī m̄ sī in-uī Tâi-tiong khong-khì siunn lah-sap tsiah ē án-ne, sui-jiân i-sing kóng m̄ sī án-ne, m̄-koh guá sim-lāi khak-si̍t án-ne siūnn, nā-bô koh ū sím-mih guân-in?
Tsiâ mā m̄ sī bô hó, tsóng-sī lī tuā-hái siunn hn̄g. Tsái-khí khiâ khóng-bîng-tshia king-kè tuā-kau-á pinn, hiông-hiông phīnn tio̍h iū-á-hue ê phang-bī, ba̍k-tsiu tsiām-sî khueh--khí-lâi, koh siūnn-khí Kuān-tō 193 tshun-thinn-sî iân-lōo ê iū-á-hue-phang.
Lí-sióng kah hiān-si̍t sī ū kū-lî ê, siá bûn-tsiunn sī beh kì-liām í-king phah bô--khì ê kè-óng, kám-siā phîng-sím ê khíng-tīng. Nn̄g tang tsiah pān tsi̍t pái khak-si̍t sī phah-sńg, ta̍k tang pān ē khah hó-sè.